In een ideale wereld rekenen patiënten op duidelijkheid en voorspelbaarheid bij vruchtbaarheidsbehandelingen zoals IVF (in-vitrofertilisatie), maar soms komt het lichaam met verrassingen op de proppen. Zelfs voor artsen. Een mooi voorbeeld daarvan is deze case-report gepubliceerd door dr Balduyck, dr Ameye, dr Osmanagaoglu van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap die medisch gezien bijna onmogelijk bleek te zijn. Het is een treffend voorbeeld van de onvoorspelbaarheid van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap en toont aan dat het goed is dat we altijd aandachtig blijven.
Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?
We zoomen eerst even in op wat er precies gebeurt bij een buitenbaarmoederlijke of ectopische zwangerschap. Bij een normale zwangerschap nestelt een bevruchte eicel (zygote) zich in de baarmoeder, waar ze alle voeding krijgt die ze nodig heeft om te groeien. Maar bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap gebeurt dat op een andere plek, doorgaans in de eileider. Dat kan gevaarlijk zijn, want een eileider groeit niet goed mee, wat een groot risico op scheuren en interne bloeding met zich meebrengt. Een onbehandelde buitenbaarmoederlijke zwangerschap is zelfs levensbedreigend.
Het verhaal van een onverwachte zwangerschap
Deze case-report vertelt het verhaal van een 35-jarige vrouw met kinderwens. Ze had een voorgeschiedenis van reeds twee operaties aan de eileiders (met wegname van de eileiders/bilaterale tubectomie). De medische consensus was dat zwanger worden op natuurlijke wijze niet meer mogelijk was. Daarom werd een IVF-traject opgestart, waarbij de eicellen uit de eierstokken gehaald werden en in het labo bevrucht werden. Een embryo werd dan rechtstreeks in de baarmoeder teruggeplaatst. Na de terugplaatsing was haar zwangerschapshormoon (ß-hCG) zo laag, dat niemand dacht aan een zwangerschap. De assumptie was dat het een rest-effect betrof van de hormooninname.Tot de vrouw plots met hevige buikpijn op spoed belandde.
Een echo onthulde dat er 1,5 liter bloed in haar buikholte aanwezig was. Wat bleek? Ze had een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, vlak aan de rand van de baarmoeder (interstitieel, in het deel van de eileider dat nog door de spier van de baarmoeder loopt). Een zeldzame en gevaarlijke plek. Via een kijkoperatie (laparoscopie) kon de arts de bloeding stoppen en het weefsel veilig verwijderen. De operatie verliep zonder verdere complicaties en de vrouw herstelde goed.
Een zwangerschap zonder eileiders?
Hoe is het mogelijk dat bij de vrouw die beide eileiders had laten verwijderen toch een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kon optreden?
Bij deze patiënte had het embryo zich genesteld in het kleine stukje eileider dat niet verwijderd kan worden bij wegname van de eileiders. Dit stukje is de verbinding tussen de baarmoederholte en de eileider aan de buitenkant van de baarmoeder. Een spontane zwangerschap lukt dus niet meer, maar bij deze zwangerschap na IVF procedure is het embryo gemigreerd naar dit kleine ‘stompje’ eileider.
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap na de verwijdering van beide eileiders (een dubbele tubectomie) is uiterst zeldzaam (geschat op < 3% van alle ectopische zwangerschappen na IVF). Maar het sluit de diagnose dus niet 100% uit.
Verwacht het onverwachte
Deze casus toont dat zelfs na een volledige eileiderverwijdering aan beide kanten een buitenbaarmoederlijke zwangerschap toch nog kan optreden. Daarom is zorgvuldige opvolging en open communicatie tussen jou en je arts essentieel. Zo kan je zorgteam snel ingrijpen als dat nodig is. Ook al lijken alle signalen en puzzelstukjes te kloppen, bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan wat je niet verwacht in zeldzame gevallen toch optreden.
Lees het oorspronkelijke artikel
Nieuwe gynaecoloog in centrum Decleer: dr Alice Ameye
We stellen met veel plezier onze nieuwe arts aan jullie voor: dokter Alice Ameye. Ze gaat aan de slag bij ons als fertiliteitsarts in ons team. Naast fertiliteit zal ze zich ook toeleggen op anticonceptie, menopauze, hormonale problemen, seksuologische problemen, diagnose en behandeling van endometriose.

“Patiëntgerichte zorg vanaf het eerste contact”
Dr Ameye behaalde haar bachelordiploma geneeskunde aan de KULAK (Katholieke Universiteit Leuven Afdeling Kortrijk) en haar masterdiploma aan KU Leuven waar ze afstudeerde met grote onderscheiding. Ze specialiseerde zich in de gynaecologie-verloskunde-fertiliteit in verschillende Vlaamse ziekenhuizen en volgde één jaar van haar opleiding in Nederland (‘s Hertogenbosch) waar ze de Nederlandse fertiliteitskliniek leerde kennen. Al vanaf het begin van haar carrière is ze sterk geboeid door het prille begin van het leven en de embryologie. Dr Ameye vindt de band met haar patiënt erg belangrijk en wil inzetten op een patiëntgerichte zorg vanaf de eerste keer dat iemand bij de gynaecoloog komt. Goede communicatie en autonomie van de patiënt zijn voor haar onmisbaar.
“Een zachte aanpak en een luisterend oor
Je kunt op heden al een privé afspraak bij dokter Ameye maken op woensdagnamiddag in Centrum Decleer in Aalter. Een afspraak maken kan telefonisch op 09 325 92 20.